Deze column heb ik geschreven voor de Patienten en Gehandicapten Organisaties iov QRNE. Op 20 april 2015 heeft de PGO een congresdag gehouden tbv (alle) diverse patienten organisaties en verenigingen; in het kader van de nieuwe zorgwetten is het van belang om je als vereniging te profileren...en je als (chronisch zieke/gehandicapte) mens af te vragen: welke rol heb ik eigenlijk binnen de samenleving? Wil ik die nog wel en welke betekenis geef ik?

Het is beangstigend. Bevreemdend. Je was ooit de derde partij en nu lijk je helemaal niet (meer) aan tafel te zitten. En als je al aan tafel zit, vraag je jezelf af welke het is. Je bent op jezelf aangewezen. Je bestaansrecht hangt aan een zijden draadje. Het voelt misschien alsof je gestraft wordt. Of op z’n minst niet langer meer gesteund. En je bent er nog niet over uit of dit nu het begin van het einde is. Wie ben je?

Jij bent maar klein, speciaal, bijzonder, afwijkend. Je bent maar anders. Jouw stem is enkel zacht, of je spreekt niet altijd de juiste taal en je woorden betekenen soms iets anders. Je bent samen in je alleen zijn en apart in je gezamenlijkheid. Je vraagt erkenning voor dat wat jou ontbreekt maar wat je hebt, is niet wie je wilt zijn. Je wilt zichtbaar maken wat onzichtbaar is, in kaart brengen wat nog niet geweten wordt en laten zien dat wat je nodig hebt voor jou het verschil is tussen overleven en leven. 

Het is bijzonder. Gek eigenlijk. Dat juist wat het meest kwetsbaar lijkt, zo vreselijk sterk kan zijn. Dat de verbinding precies in het verschil zit en vrijheid in het loslaten van de verwachting. Je bent de eerste partij. En de enige partij die het verschil kan maken. Leg een claim op je bestaan, kies je eigen tafel en bepaal zelf met wie je daar aan zit.

Misschien is het einde ook wel het begin. 

Je bent klein, speciaal, bijzonder, afwijkend. Je bent anders. En je bent met velen. Je draait mee, je participeert, je bestaat. Jouw afhankelijkheid kenmerkt zich door dat wat je niet alleen kan, je onafhankelijkheid is alles wat er mogelijk is. Je hoeft niet gered te worden maar je kunt wel hulp gebruiken. Vertel je verhaal, neem je plaats in. Het is een gegeven, geen excuus. Laat je niet beperken door wat anderen niet in je herkennen; verruim hun blik door te zijn wie je wilt zijn. 

Niet om wat je hebt. Of niet hebt.

Maar om wie je bent. 

Deze tekst heb ik geschreven in opdracht van QRNE voor het congresblad "Krachtig Werk" van de Federatie Opvang  gedurende het congres Een Krachtig Perspectief: vrouwenopvang in transitie, 13 mei 2014

Het moment waarop je besloot dat het genoeg was.
Waarop je voelde: ”Genoeg.”
Het moment waarop je je kind in de ogen keek en wist: "Niet meer".
Het moment waarop je haar handje pakte en zei: "Nooit meer".
Het moment waarop je letterlijk de drempel overstapte, die ene stap zette, die laatste stap zette, die eerste stap naar wat het ook was en waar het ook zou zijn. Overal behalve hier.
De plek waar je jezelf leek te verliezen, de plek die je zoveel heeft afgenomen, de plek die wilde dat je iemand of iets anders was dan dat je kon zijn.

Maar kijk eens naar jezelf. 
Hoeveel moed is er voor nodig om die stap te zetten? Hoeveel vertrouwen in jezelf? Hoeveel kracht is er voor nodig om weg te gaan? Hoeveel liefde voor je kind, voor jezelf en hoeveel van de absolute zekerheid dat wat vooruit ligt beter is dan wat je achter je laat?

En als je nu naar jezelf kijkt, zie dan de vrouw die de onmenselijke moed wist te verzamelen, die de kracht in zichzelf vond om die eerste, laatste stap te zetten.
Wees trots.
Dit is wat je in je hebt en laat dat de basis zijn voor wat jou definieert, tot wie je wilt zijn.
Degene die naast je staat, vind je in jezelf.

Deze column heb ik geschreven voor QRNE in opdracht van de Gemeente Rheden in het kader van de transitie van zorg.

Transitie.

Wat moeten we daar nou eens mee?

Feitelijk is alles natuurlijk steeds in een overgang van het één naar het ander, elke minuut en elke seconde. Als er nooit iets zou veranderen, kwamen we niet verder. Aan de andere kant zien we sommige veranderingen liever alweer gaan nog voordat ze gekomen zijn. Verlies, pijn en tegenslagen zijn nou niet bepaald zaken waar je op zit te wachten, als mens. Vooral niet als het onomkeerbare processen zijn. En dat is verandering; altijd permanent en nooit meer terug te draaien.
De mate waarin we een verandering al dan niet accepteren en de wijze waarop we deze verwelkomen of juist proberen te vermijden, verschilt per mens. Dit geldt ook voor de manier waarop we ons erop voorbereiden en de impact ervan ervaren, beleven of ondergaan.

Het proces van verandering zit vol emoties, tegenstrijdigheden, onzekerheden, spanningen,  opwinding en confrontaties. Er is niet zoiets als een ‘Algemeen Handboek der Verandering’ waarin precies staat wat je wanneer moet doen op welk moment en waarom. Dat heeft natuurlijk te maken met de persoonlijke perceptie van de mens; wat voor de één een welkome afleiding van de dagelijkse sleur is of gezien wordt als een kans, kan voor de ander een ware beproeving zijn. De onzekerheid kan als ergerlijk doelloos of angstaanjagend vaag ervaren worden. Maar hoe het ook zij; verandering komt er, is er, vindt plaats. Je kunt er krakend aan ten onder gaan, tegen de stroom in blijven zwemmen of op de golven van het tij meeliften naar een nieuw uitzicht.

En nu, beleidsambtenaar, Wmo-consulent, zorgmedewerker mag jij een nieuwe invulling aan je baan geven, kaders en structuren heruitvinden of op andere wijzen toepassen. De grenzen van je functie opzoeken, je eigen ruimte, rol en positie daarbinnen opnieuw definiëren. Dat kan heel verhelderend en verschonend werken. Waarom doe ik dit werk ook weer?

Laat die transitie jouw springplank zijn naar een volgende stap in je persoonlijke en professionele ontwikkeling. Stel je zelf de vraag; welk verschil wil en kan ik maken binnen de kaders die er zijn? En wees vooral niet bang; het is ook jouw eigen transitie en daarin is geen goed of fout.  Zorg ervoor dat jij degene bent die de transitie overkomt en niet de transitie jou. Dan kom je écht over. Het kan. Ik wens u allen een heel oprechte, overkomelijke  transitie.

Deze column heb ik geschreven voor QRNE in opdracht van de Provincie Gelderland.

Vervoer heeft helemaal niets te maken met van A naar B gaan.  Vervoer is een perspectief. Een uitzicht. Een heel erg mooi uitzicht. Vrijwillig iemand een prachtig uitzicht geven is misschien wel het mooiste cadeau dat je geven kunt.  En een tastbare bijdrage mogen leveren aan de kwaliteit van leven die iemand ervaart is misschien wel het mooiste cadeau dat je krijgen kunt. 

Stel je toch voor dat er ’s avonds, tussen gehaktbal en vlaflip, geheel onverwacht wordt aangebeld. Daar staat een moeder voor de deur met haar dochter in een rolstoel. En dan krijg je zomaar een enorme bos bloemen die net zo hard lijkt te stralen als de glimlach van het meisje en de ogen van de moeder. Je hebt geen tuinverlichting meer nodig, met zo’n glimlach. En die moeder zegt: “Door jou is er uitzicht. Uitzicht op een toekomst, op iets dat nu binnen het bereik ligt.  Mijn kind komt ergens. Is op pad. Onderweg. Naar groter, verder groeien en leren en actief participeren in de samenleving. Mijn dochter hoeft niet  langer vanaf de zijlijn toe te kijken hoe het leven verdergaat zonder haar. Hoe anderen wel doorgaan, vertrekken en verder reizen. Mijn kind blijft niet meer achter, mijn kind doet weer mee. Dat komt door jou. Sta je daar wel eens bij stil?”

Sta je wel eens stil bij de betekenis van vrijwilligersvervoer als je bedenkt dat het mensen niet alleen letterlijk en fysiek maar ook mentaal, emotioneel, sociaal (economisch) en maatschappelijk verder brengt? Dat het verschil tussen ‘ergens heen kunnen gaan’ of ‘niet’ deelnemen en bijdragen of buitengesloten en achteruitgaan betekent?

Dat geldt ook voor de oude mevrouw met de rollator in die flat, de jonge man met de dwarslaesie, de veertiger met een verwoestende spierziekte, het kind met het downsyndroom, de jongen die door zijn autisme niet zelfstandig kan fietsen en daardoor niet naar school komt omdat zijn ouders geen dure taxi kunnen betalen, de chronisch zieke die anders de deur niet uitkomt of niet naar zijn behandeling kan…

En ook al komen ze vanavond niet aan je deur en krijg je misschien niet altijd die bos bloemen; weet dat je een verschil maakt tussen verder kunnen gaan en meedoen of stranden, stil komen te staan en het leven aan je voorbij te zien trekken alsof je eigenlijk niet meer bestaat. Vrijwilligersvervoer levert dat bestaansrecht. Daar mag je best eens stil bij staan…

Ik ook altijd met mijn grote mond!
Nu heb ik met mijzelf afgesproken dat er echt nog één Kolommetje moest komen. In de stijl van het einde van het jaar; met warme kerstgedachten, gloedvolle wensen en inspirerende inzichten waar de geur van kaneel en kruidnagel vanaf slaat. Tevens zou dit de ‘vervanger’ van onze kerstkaarten worden, dit jaar. Persoonlijk genoeg om jou tot tranen te roeren maar voldoende algemeen om het voor iedereen interessant te houden. Dus heb ik een stuk geschreven. Zeshonderdvijftig woorden, om en nabij. Met wat ik denk, hoop, wens en voel. Wat ik graag zou willen, voor ons allemaal en waar iedereen wel iets uit kan halen.

Er is alleen één klein probleem. Ik heb er totaal geen affiniteit mee. Geen verbinding. Geen gevoel. Het is een stuk. Niet meer en niet minder. En daardoor, áls ik het zou plaatsen, zou ik precies het tegenovergestelde doen van wat leeft in mijn hart. En dat noem ik vals spelen. Jij zou dat misschien niet merken. Maar ik zou het weten.  Want dat is mijn boodschap, onder anderen. Dat we allemaal wat meer vanuit ons hart gaan leven. En dat mag je dan weer interpreteren zoals je wilt.
Sociaal, emotioneel, economisch, mentaal of maatschappelijk bewust.

Leven vanuit je hart.

Goed luisteren naar jezelf; naar wat je lijf, je geest, gevoel en gedrag je vertellen. Is het allemaal congruent? Komt het allemaal met elkaar overeen of loop je maar iets te blaten zonder dat dit uit je hart komt? Doe je iets waar je niet achter kunt staan of laat je juist zien wat je voelt en vindt? Zeg je wat je vindt of vind je van alles zonder dat je dit zegt of laat blijken? Vreet dat je op of is het juist enorm politiek handig? Wat gebeurt er als je te lang en te veel en te vaak iets moet doen wat niet aansluit op je innerlijke, mentale, emotionele en sociale kompas? Het is een mooi gegeven. Waar ligt jouw grens? Het gaat niet om die ander maar vooral om dicht bij jezelf te blijven. Hoe groot het ‘jakkie-bah’ slash ‘geitenwollensokken’ gehalte van deze redenering ook is; het klopt.

Dicht bij jezelf blijven betekent jezelf kwetsbaar opstellen. Kwetsbaarheid is in deze een uitermate krachtig middel dat ook wel integriteit heet. Als we dingen nalaten uit angst om afgerekend te worden, niet doen omdat we bang zijn te verliezen, zaken vermijden omdat we ons niet willen laten kwetsen, ons verstoppen en onze eigen grenzen dus vooral gaan overschrijden,  juist dan dwalen we van onszelf af, geven geen gehoor aan onze eigen behoeften en zijn niet meer integer. Dan worden we ziek, maken ruzie, nemen een minnaar, kopen een boot of een flesje van het één of ander en raken volledig in de war; we zijn onszelf dan kwijt geraakt.

Ik durf bijna te zeggen: betrouwbare mensen zijn de mensen die het meest vanuit hen zelf handelen en hun innerlijke kompas uitermate serieus nemen. Het betekent inderdaad dat je soms op moet staan en de zaal moet verlaten terwijl iedereen blijft zitten, dat je soms ‘nee’ of juist ‘ja’ moet zeggen terwijl de hele wereld je voor gek uitmaakt en soms betekent het ook dat je uiteindelijk de enige winnaar in de straat bent. Dat komt dan omdat je niet uit frustratie of onvrede hebt gehandeld maar vanuit je oprechte behoefte. En luisteren naar je behoefte is eerlijk zijn tegenover jezelf. En eerlijk zijn tegenover jezelf, daar is moed voor nodig. Maar het getuigt ook van een oprechte en waarachtige liefde; je neemt jezelf serieus en daarmee ook de ander en geeft erkenning aan je zijn.  Het tegenovergestelde van angst is wat mij betreft dan ook kwetsbaarheid als in de term van puur en oprecht zijn. En alleen dat is geloofwaardig.

Voor 2014 wens ik voor ons allemaal een beetje meer de moed om onszelf kwetsbaar op te stellen. Daar worden we alleen maar sterker van!

Heel fijne dagen en tot in het nieuwe jaar!